The James Catalogue of Western Manuscripts

Shelfmark O.2.29
Alternative Title

Hermae Pastor, basilius etc

James Number 1133
Century 13th
Physical Description

28 lines to a page. Mostly in a good pointed hand, very black ink.

Provenance

Part of the Gale collection, given to T.C.C. by Roger Gale in 1738. B. 15. No. 81. Judging from the presence of a collect for S. Ethelburga at the end, the book ought to have belonged to Barking Abbey, or to a London house. [Ker (1964) rejects Barking.]

Second Folio Ignorantia or per suppressionem or album
Donor Gale, Roger (1672-1744), Antiquary
Size (cm) 22.5 x 16.5
Folio 178 + 4 ff.
Material Parchment
Language LatinMiddle French
Collation

2 flyleaves 18 (wants 1 blank) i8-v8 vi10 vii8-x8 xi2 xii8 xiii4 (4 canc.) xiv2 xv8 (8 canc.) xvi10 (10 canc.) xvii8-xxiii8 (wants 7, 8 blank) | xxiv4 2 flyleaves.

IIIF Manifest URL https://mss-cat.trin.cam.ac.uk/Manuscript/O.2.29/manifest.json
Online Since 30/03/2015

Contents

The flyleaves at beginning and end are from two xiiith cent.
law MSS. in double columns.
The recto of f.1 has only scribbles. On the verso is a table of contents (xiii).
In hoc uolumine continentur hec.
Liber pastoris de uisionibus herme.
Diuersa diuersorum dicta in unum collecta.
Meditaciones Bernardi et relatio purgatorii.
Monita basilii.
De sex alis quibus anima uolat ad deum. Item lucidarius imperfectus.
Expositio simboli et orationis dominice gallice.
Item sermones in diebus dominicis gallice.
This table does not include the contents of the first quire, which is in a different hand from the rest of the book.

A diagram of virtues and vices, shewing how all spring from Humilitas and Superbia. Headed by the verses
Germinat hos fructus probitatis Candida uirtus
and
f.2 Presidet inuise Regina superbia turbe
f.2b A table of points to be observed in confession
ff.3b, 4 are blank.
A form of Confession.
f.5 Ego sum homo malus uir iniquus et michimet ipsi inimicus
-quem reatus proprie conscientie grauat.
f.7b is blank.

Here begins the scribe of most of the volume. The quires are numbered in old pencil from i.

I. f.8 Inc. prologus in librum pastoris de uisionibus herme
In hoc corpore continetur liber qui appellatur pastoris quem beatus ieronimus presbiter in chatalogo uirorum illustrium
-sed apud latinos pene ignotus.
There is a curious band of ornament along the top of this page in red, blue and brown.
Qualiter quedam puella apparuit herme dormienti.
Qui nutrierat me uendidit quandam puellam rome.
Post multos annos hanc ego cognoui et cepi eam diligere ut sororem
-quantis verbis rogabo dominum ut mihi propicius sit.
Vis. 1-2, 1.
f.8b Qualiter quidam in habitu pastorali dicens nuncium penitencie se esse apparuit herme precipiens ei scribere
Cum orassem domi et cum sedissem super lectum intrauit quidam uir dignitosam habens faciem.
Hec omnia scribere precipit mihi pastor ille nuncius penitencie.
Vis. v.
f.9 De mandatis predicti pastoris et maxime de fide
Primum omnium crede quia unus est deus
-et uiues deo custodiens mandatum hoc.
Mand. 1.
f.9b De mandatis predicti pastoris et maxime de detractione et elemosina et ueritate
Dixit mihi. Simplicitatem habe et innocens esto
-et recesserit a mendacio uiuet deo.
Mand. 2, 3.
f.10 De castitate et de penitencia
Mando tibi ait ut castitatem custodias
-erit remissio qui hec mandata mea custodierint.
Mand.4.
f.11b De paciencia et equanimitate et iracundia
Animequior inquid esto.
-uiuent deo.
Mand.5.
f.13 De duobus nunciis equitatis et iniquitatis et de effectu illorum
Preceperam inquid tibi in primo mandate
-operibus illius uiuet deo.
Mand. 6.
f.13b De timore duplici dei uidelicet et diaboli
Time inquid dominum
-uita est in illis.
Mand. 7.
f.14 De duplici abstinencia uidelicet bonorum et malorum et de quibus sit abstinendum et de quibus non
Dixi tibi inquid qui orationes domini
-uiuent deo.
Mand. 8.
f.15 Iterum dixit mihi Tolle abs te dubitationem
-quicumque hec egerint.
f.15b De hylaritate et tristicia et iracundia
-et induerint hylaritatem.
Mand. 10.

2. f.16b Extract. De impedientibus orationem
Gratiam autem et assiduitatem orandi impediunt ignauia et accidia.
Ends: Et ierem. xlvii. Tu ergo noli orare pro populo hoc.

3. f.17b hic (liber erased) de penitentia in xlma secundum Jeronimum
Primum omnium tria quedam.
Hec in nobis implere dignetur saluator mundi.
qui cum patre et sp. s. ui. et. r. d. per om. sec. sec. Amen.

4. f.19 Sermo uen. Anselmi Archiep. Cantuar. de duabus beatitudinibus et miseriis
Notandum est duas esse beatitudines.
-cum hiis qui eum dilexerunt et diligunt cui gloria et imperium in sec. sec. Amen.

5. On ff.26b-65b is a collection of extracts, anonymous as a rule, on various religious subjects. Many are ascetic Dicta Patrum: there are also parts of Innocentius de miseria humane conditionis.
They begin
a. Accidia autem est grauissimum peccatum.
b. que sint minuta peccata . verba sunt Aug.
The last begins
Sciendum est quia in iuuene tria notantur
and ends placide exterius reddit uerba.

6. f.66 Inc. Meditaciones S. Bernardi
Multi multa sciunt.
Ending f.80b
Sponsum cum sponsa perspicies unum eundemque deum glorie qui ui. et re. in sec. sec. Amen.
A charm against fever in another hand, crossed out.
In nomine etc. + Thebal + Guth + Gutham + Adros + Ydros + Adros etc. The names of the seven sleepers occur.
On f.8lb is a xvth cent. note. The verso is blank.

7. Inc. relacio purgatorii (St Patricij). (See T. Wright, St Patrick's Purgatory.)
f.82 Igitur cum beatus patricius ut predixi
It is the vision of the knight Owein.
The last two sections (after clausa est ianua)
begin Erat enim in eodem monasterio
and Sacerdos quidam sancte uite
-uirginibus commendauit.

8. In double columns.
f.92 Inc. monita basilii
Similiter quoque et tempore agendi.
Ending diligentibus se.
Expl. monita sancti patris nostri Basilii capadocie Ep.
f.104a Two short notes on Suffragia defunctorum
f.104b is blank.

9. In another hand: single lines.
f.105 De sex alis quibus anima uolat ad deum
Precauere nos oportet.
Ends on f.111, the upper part of which is torn off,
-eternaque fruens benedictione. Amen.
f.111b is blank.

10. f.112 In double columns
Deus quid sit.
Solet queri quid sit deus.
f.114 Contra accidiam
Si predicator uult hominem munire.
Similar extracts follow, ending on f.118a.
ff.118b-120b are blank.

11. In a hand resembling that of 1 etc.
f.121 Credo in deum etc. (the Apostles' Creed in Latin)
Exposition in French
Nvs creims la seincte trinite le pere e le fiz e le seint espirit.
Ends
-et crescere in habitaculum dei in spiritu sancto.
f.121b Exposition on the Lord's Prayer
Pater noster etc. Nostre pere ke est en le ciel.
Ends. bonum quod est gloria.
Sermons in French on the Gospels.
f.123b Postquam consummati sunt dies viij etc.
Seignurs cist ior dui si est li premier del an.
Cum natus est.
f.124b Nus lisuns en la seinte euuangile dui
Nupcie facte.
f.125b La seinte euuanglie dui nus dit
There are 55 in all. The last are on
Erunt signa.
Johannes cum audisset.
Miserunt ab ierosolimis.
Gloria in excelsis.
Adesto deus.
Domum tuam domine decet sanctitudo.
Postquam impleti sunt dies purgacionis.
Johannes uocabitur nomen eius.
This last is unfinished, ending on f.174a
tut le pople de hors e ses mer.
The verso is blank.

12. In another hand 175
a. Ad interioris hominis custodiam innouandam talem d. I. C. dixit similitudinem. Hec scitote quoniam si sciret paterfamilias etc.
-ad quam nos transferal d. n. I. C. Amen.
b. f.177b Penitentes (ter) si estis penitentes et non estis irridentes
-Dimitte itaque incertum · tene certum.

On the verso in a hand of cent. xv (late) is
Assit plebi tue omnipotens deus beate virginis Ethelburge supplicacio ut quicunque eius gaudent honore protegantur auxilio · per.

Bibliography

Ker, N. R., Medieval Libraries of Great Britain, Royal Historical Society Guides and Handbooks 3, 2nd edn (London, 1964)

Mooney, L. R., The Index of Middle English Prose Handlist 11: Manuscripts in the Library of Trinity College, Cambridge (Cambridge, 1995), p. 98

This work is copyright the Master and Fellows of Trinity College, Cambridge and is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License